2022-Arabayla İzmit-Fransa 2.Bölüm

Antik Roma Tiyatrosu (shutterstock)

Orange'da ki evimiz

Orange'da Antik Roma tiyatrosunun yakınında "6 Rue Gabriel Boissy 84100" adresinde konakladık. Binanın ismi  A deux pas du Théatre bina eski fakat dairenin iç mekanları yenilenmiş. Ev sahibi yaşlı bir kadın, İngilizce ve internet kullanmayı bilmediğinden rezervasyonumuzdan haberi yoktu oğlu sayesinde derdimizi anlattık ve anahtarı aldık. Ev tarihi merkezin göbeğinde, her yer yürüyerek gidebiliyoruz. Evin yakınında 18.00-09.00 arası ücretsiz açık otopark bulduk. Akşam yemeği için marketten alış veriş yapıp yemeği yedik ve şehir turuna çıktık. Avrupa’nın en iyi korunmuş Roma tiyatrolarından birinin arka sokağındayız, dolaşırken Parc Gasparin'de bir okul öğrencilerinin düzenlediği müzik gösterisini izleyip eve döndük.   

Orange tarihi merkez antik tiyatro ve çevredeki sokaklar

7.Gün 17/07/2022 Orange-Avignon-Orange 65 km 1 saat 

Orange-Avignon-Orange rotası

Papalık Sarayı terasından Avignon ve Saint Beneze Köprüsü (https://www.travelrealfrance.com/en/tour/avignon)

Sabah erkenden Avignon'a geldik, hava bunaltıcı derecede sıcak, arabayı surların dışında Avenue de la Folie üzerinde Saint Veran Mezarlığı girişindeki Saint Jean Permis otoparkına bıraktık. Limbert Bulvarı üzerindeki Sainte Lazarus kapısından sur içindeki dar sokaklara girdik, festival nedeniyle şehir çok kalabalık, her yer ana baba günü, sokaklar gösteri yapan, oyunlarını tanıtan tiyatrocular, sokak müzisyenleri, maharetli sihirbazlar ve pandomim sanatçıları ile dolu, kalabalık o kadar fazla ki yollarda yürümek neredeyse imkansız.

Avignon yürüyüş rotası 

Avignon surları, Papalık Meydanı ve sokaklar

Çok hoş bir duvar resmi

Festival zamanı Avignon Sokakları

Papalık Sarayına doğru Rue Bourguet üzerinde yürümeye başladık, iki adımda bir amatör sanatçılar gösteri programlarını anlatan broşürler tutuşturuyor elimize, o kadar çok etkinlik var ki hepsini takip etmek mümkün değil, festival için gelmek ve zevkinize uygun olanları seçmek gerekiyor.  

Avignon; Rhone nehri kıyısında tarihi dokusunu çok iyi koruyabilmiş, Avrupa'nın en uzun ve iyi korunmuş surlarının bulunduğu bir orta çağ şehri, merkez dışındaki kırsalda lavanta tarlaları dolu. Provence bölgesinin en önemli şehirlerinden birisi, geçmişi M.Ö. 3000 yıllarına kadar uzanıyor. M.Ö. 50'li yıllarda Roma hakimiyetine girmiş ve önemli eserler bırakmışlar, tarih boyunca Arles, Napoli Krallığı, Kutsal Roma Germen İmparatorluğu tarafından işgal edilmiş. 1309-1378 yılları arasında yedi Papa Avignon'da ikamet etmiş, 1348 yılında Papa VI.Clemens şehri Napoli Kralı I.Joanna'dan satın almış, 1378-1417 yılları Hristiyan dünyasında “Büyük Bölünme” (Katolik Bölünmesi-Great Schim) olarak anılıyor, bu dönemdeki Papalar “Anti Papalar” olarak isimlendirilmiş. Anti Papalar sürecinde ve sonrasında önemli imar hareketleri olmuş, Papalık Sarayı başta olmak üzere birçok yeni bina yapılıp eski binalar yenilenmiş, şehir özgün dokusunu koruyarak günümüze kadar gelebilmiş ve 1995 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmış.

Avignon surları; Avrupa'nın en iyi korunmuş orta çağ surları olarak biliniyor. 14.yy'da 15 yılda inşa edilen 4300 metre uzunluğundaki surlarda 35 büyük kule ve 50 küçük kule bulunuyor. Tarihi bölgeye surların çeşitli yerlerinde açılmış 14 ayrı kapıdan giriliyor. Tarihi dokusu o kadar iyi korunmuş ki sokaklarına daldığınızda kendinizi orta çağda hissediyorsunuz, sokaklar labirent gibi ve çok dar, hele gece karanlığında dolaşırsanız kolayca yön duygunuzu yitirip kayboluyorsunuz, sokak aralarında antikacılar, plakçılar, sahaflar, sanat galerileri gibi ilgi çekici dükkanlar var. Papalık Sarayı ve önündeki meydan şehre hakim bir tepe üzerine yerleşmiş, Rhone Nehrini ve yarısı yıkılmış Saint Benezet Köprüsüne tepeden bakıyor ve kentin silüetini oluşturuyor.

Papalık Sarayı (Palais de Pape) ve Papalık Meydanı (Place du Palais)

Avignon Katedrali (Cathedrale Notre Dame des Doms); İlk yapı 1111 yılında inşa edilmiş ancak Papalık Avignon’a taşınınca genişletilerek önüne "Our Lady of All Power" heykeli yapılmış. Çeşitli dönemlerde yapılan ekler nedeniyle geç Gotik, Barok ve Romanesk izler taşıyor. Gün batımında görünümü harika oluyor.

"Amazonia" Sergisi Sebastiao Salgado

Papalık Sarayı iç mekanlar

Papalık Sarayın salonları, sergiler ve satış mağazası

Avignon Katedrali (Cathedrale Notre Dame des Doms) ; İlk yapı 1111 yılında inşa edilmiş ancak Papalık buraya taşınınca genişletilmiş ve önüne "Our Lady of All Power" heykeli yapılmış. Çeşitli dönemlerde yapılan ekler nedeniyle geç Gotik, Barok ve Romanesk izler taşır. Önceki gidişimizde gün batımında görünümüne rastlamıştık, nefis bir manzaraydı.

Avignon Katedrali

Jarden des Doms; Katedralin yanında, Petit Palace müzesinin arkasındaki tepede İngiliz stilinde düzenlenmiş bahçe. Terasından Saint Beneze Köprüsü ve Rhone nehri manzarası çok güzel.

Place de Horlage; Papalık Meydanından başlar, kuzey-güney doğrultusunda Rue de la Republic üzerinde yer alır, kentin en hareketli noktasıdır. Meydan çevresinde Opera binası, Belediye binası, oteller ve restoranlar bulunuyor.

Petit Palais Müzesi; Papalık Sarayında bulunan eserlerin sergilendiği müze binası, 1318-1320 yılları arasında inşa edilmiş. 1910 yılında koruma statüsüne alınmış olan yapı 1976 yılında Ortaçağ eserlerinin sergilendiği çok zengin bir müze olarak düzenlenmiş ve ziyarete açılmış. Müzede 397 adet tablo ve 600'e yakın heykel bulunuyor. Bu eserler arasında Sandro Boticelli (Çocuklu Madonna eseri), Vittore Carpaccio, Taddeo ve Agnola Gaddio, Bernardino Fungai gibi ressamların tabloları ile çok sayıda Ortaçağ sanatçısına ait heykeller bulunuyor.

Place de Horlage ve Petit Palais Müzesi

Pont Saint Benezet (Avignon Köprüsü); Rhone Nehri üzerinde, Avignon ile Villeneuve les Avignon arasındaki köprü 1177-1185 yılları arasında inşa edilmiş, bu köprü 40 yıl sonra VIII. Lois zamanında yıkılmış, yerine 22 kemerli yeni bir köprü inşa edilmiş. Rhone Nehri'de yaşanan sellerde köprünün bir kısmı hasar görmüş ve yıkılmış, onarım masrafları çok fazla olduğu için bir daha onarılamamış ve günümüzdeki gibi yarısı yıkık kalmış. Köprü Fransız çocuk şarkısı “Sur le Pont D’Avignon”’a ilham kaynağı olmuştur.   

Avignon Köprüsü (Pont Saint Beneze) arkada Jarden de Domes (foto, wikiwand.com)

Avignon festivali (Festival d'Avignon); Jean Vilar tarafından 1947 yılında başlatılmış, Fransa'nın en eski festivallerinden birisi, Temmuz ayı boyunca devam eden etkinliğe sayısız tiyatro, müzisyen ve dans grubu katılıyor. 2022 yılında 76. Yılını kutlanmış, 7 Temmuzda başlayıp 22 Temmuzda sona eriyor. 2022 yılında 50’si Fransız sanatçılar tarafından olmak üzere toplam 300 performans ve 400 etkinlik düzenleniyor, şehirde 20'den fazla gösteri mekanı hazırlanmış, 110.000 ücretli bilet satılmış ve ücretsiz etkinliklere 30.000 kişi katılmış. 

Le Halle de Avignon; Provence mutfağını deneyimlemek isteyenler için bulunmaz bir yer. Sabah saatlerinde gidilirse yerel ürünlerin en tazeleri bulunabilir.

Avignon şehrine ait çok ilginç efsaneler bunlardan birkaç tanesini etmek istiyorum,

-Papalık Sarayındaki Hayalet (La Phantome du Palais des Papes); Efsaneye göre Papalar döneminde nöbetçi muhafız saray duvarlarında bir gölge görür, bu gölgenin eski bir Papa’nın ruhuna ait olduğuna inanılır, sonrasında Sarayda gizemli ayak sesleri, fısıltılar ve ışıklar görüldüğüne dair söylenceler ardı arkası kesilmez.

-Aziz Benezet ve Avignon Köprüsü (Pont Saint Benezet); 12.yy’da genç çoban Benezet Tanrı tarafından Avignon’a köprü yapmakla görevlendirildiğini söyler, şehir halkı ona inanmayarak dalga geçerler, genç çoban çok büyük bir kayayı kaldırarak Rhone Nehrinin ortasına koyar, olayı gören insanlar ona yardım etmeye başlarlar ve çoban Benezet’i aziz ilan ederler, köprünün ortasında da bir şapel yapılır.

-Kara Leydi’nin Laneti (La Dame Noire d’Avignon); Orta çağda Avignon’lu bir kadın cadılıkla suçlanarak yakılır, kadın yakılmadan önce kendisine iftira atanların ve şehir halkının lanetleneceğini ve uzun yıllar boyunca şehrin savaşlar ve felaketler içinde yaşayacağını söyler, bu lanetten sonra kentin başı beladan kurtulmaz salgın hastalıklar, veba, savaşlar ve kıtlık musallat olur. Şehrin sokaklarında Kara Leydi’nin hayaletinin dolaştığı söylentileri yayılır.

-Avignon’un Şeytan Aynası (Le Miroir du Diable); 1700’lü yıllarda Avignon’lu bir kuyumcu kusursuz bir ayna yapar, ancak ayna lanetlidir ve sahibinin ruhunu ele geçirir, aynaya bakanlar delirir, kabuslar görüp intihar ederler, sonunda halk lanetli aynayı Rhone nehrinin sularına atar ve bir daha da kimse aynayı bulamaz. Ancak yörede yaşayanlar bazı geceler nehirden çıkan aynayı gördüklerini iddia ederler. Kısacası Avignon gecelerinde siz siz olun çok dikkatli davranın! 

Avignon festivali 2022-2023 ve 2024 yılı afişleri

Temmuz sıcağı dayanılmaz hal aldı termometre 42 dereceyi gösteriyor, kalabalık sokaklarda yürümek işkence halini alınca, Orange'a döndük. Barselona’ya doğru gitmeyi düşünürken vazgeçip daha serin bölgelere kuzeye Bordeaux'ya doğru çıkacağız.  

8.Gün 18/07/2022 Orange-Beziers-Bordeaux 572 km 6 saat 

Orange, Beziers, Bordeaux rotası

Erken kalkıp Bordeaux'ya doğru yola çıktık, A9 üzerinden Montpelier'e inip Akdeniz'e paralel ilerleyeceğiz, Beziers'e de küçük bir tur atıp, öğle yemeği molasından sonra kuzey batıya dönerek Toulouse üzerinden Bordeaux'ya ulaşmayı hedefliyoruz. 572 km'lik yolculuğun 6 saat süreceğini düşünüyoruz.

Yol boyunca arabanın kliması ile dışarıdaki sıcağı hissetmedik, Beziers'de arabadan inince yakıcı bir sıcak yüzümüze vurdu.

Beziers Sokakları

Pont Vieux

Orb Nehri üzerinde Pont Vieux ve Pont Neuf Köprüleri

Beziers; Fransa'nın güneyinde Occitanie bölgesinde Orb nehri kıyısına yerleşmiş 80.000 nüfuslu kadim bir Cathar şehri. M.Ö. 36 yılında Romalılar tarafından kurulmuş, şarap ticareti ile ün yapan ve zenginleşmiş, şehrin Papalık tarafından sapkın olarak nitelendirilen ama aslında eski bir Hristiyanlık tarikatı olan Cathar inancının etkisinde olması Papalığın dikkatini çekmiş. Beziers çevresindeki Narbonne, Toulouse, Perpignan ve Carcasone şehirleri ile birlikte  Catharların yoğun bulunduğu bir bölgeymiş, bölgedeki insanlar bilime ve sanata önem veren yüksek bir uygarlık yaratmışlar, 1209 yılında Papa II.Inocentius Katolik inancını dışlayan tüm Catharların öldürülmesi talimatını vermiş. 22 Temmuz 1209'daki haçlı seferi sırasında Beziers'de yaklaşık 15.000 kişi kadın, yaşlı, çocuk demeden bir gecede katledilmiş. Seferi Papalık temsilcisi yönetmiş ve katliam emrini vermiş, Saint Nazare Kilisesi'ne sığınan Katharlarla birlikte kiliseye içinde bulunan katolikler de yakılmış. Papalık temsilcisinin emrindeki askerler; "Halkın arasında Katolik Hristiyanların da bulunduğunu söyleyip ne yapalım dediklerinde temsilcinin verdiği yanıt insanlık tarihine kara bir leke olarak yazılmıştır. Papalık yetkilisi askerlere "Hepsini öldürün Tanrı kendi kullarını ve günahkarları öteki dünyada ayırır." demiş ve herkes kılıçtan geçirilmiş.

Pont Vieux ve Saint nazare Katedrali

Orb nehri kıyısında Jardin Emile Ain kıyısından Saint Nazaire Katedrali ve Pont Vieux Köprüsü görüntüsü çok etkileyicidir.  

Orb nehri kıyısında yemek molası

Beziers'de Pont Vieux ve Pont Neuf arasında Jardin Emile Ain kıyısında ağaçların altında öğle yemeği yedik. Narbonne'dan kuzey batıya yönelip 4.5 saat sonra 73 Rue de Marseille 33000 adresinde konaklama yerine vardık.

Rue de Marseilles ve mavi bina kaldığımız yer IKO Bordeaux Apartment

Rue de Marseilles, IKO ve çevresindeki sokaklar

Hava dehşet sıcak, zorlukla nefes alıyoruz, o kadar sıcak ki gökyüzünde turuncu bir renk hakim, hiç kimse dışarı çıkmak istemediğinden yemeği evde yemeye karar verdik, Dide ile marketten alışveriş yapıp döndük. Yemek sonrası Didem ve Defne yorgun olduklarından dışarı çıkmak istemediler. Dide ile birlikte uzaklıktaki tarihi merkeze doğru yürüyüşe çıktık, sarı ışıklar altında aydınlatılmış Bordeaux sokaklarında Saint Michel Bazilikasına kadar 1,5 saat yürüyüp eve döndük.

Yürüyüş rotamız

Bordeaux sokakları, Meynard Meydanı ve Porte Dijoux

Saint Michel Bazilikası, Place Canteloup, Place Meynard

Bordeaux; Aquitaine bölgesinde şarapları, zengin mutfağı, denizciliği ile ünlü 250.000 nüfuslu bir şehir. Bölgeye ilk defa M.Ö. 3.yy'da Galyalılar gelmiş ve şehir onlar tarafından kurulmuş, sonrasında Romalılar, Franklar, Normanlar, İngilizler ve Fransızlar hüküm sürmüş ve her dönem zenginliği ile ün salmış. İlk çağlardan beri şarapları ile ünlenen Bordeaux Yüzyıl savaşları sırasında önemli ölçüde üretim ve gelir kaybı yaşamış, Castillon savaşından sonra tekrar Fransız egemenliğine girmiş, şarap üretimi önemli ölçüde artış göstermiş. Garonne nehri kıyısına konumlanmış Bordeaux kölelik döneminde en önemli köle ticaret limanlarından biri olmuş ve çok zenginleşmiş. Birinci Dünya savaşı sırasında Almanlar Paris'i tehdit edince hükümet merkezi Bordeaux'ya taşınmış, İkinci Dünya savaşı sırasında Nazi işgalini yaşamış ve önemli karargahlarından biri olarak kullanılmış, bu dönemde şehirde yaşayan çok sayıda Yahudi toplama kamplarına gönderilmiş.

Günümüzde Fransa'nın en önemli ticaret limanlarından biri olan kentten Şarap, Konyak, Cam ve dokuma ürünleri ile daha birçok malın ihracatı yapılıyor. Dört büyük üniversitenin bulunduğu şehirde 100.000'e yakın öğrenci eğitim görüyor.   

Bordeaux kelimesi Ay Limanı anlamına geliyormuş, 2007 yılından beri UNESCO Dünya Mirası listesinde olan kentin şehir planları da ay biçiminde gelişmiş. Meydanları, tarihi binaları, limanı ve müzeleriyle gereken çok güzel bir şehir.   

Place de la Comedia ve Bordeaux opera binası

9.Gün 19/07/2022 Bordeaux-Cognac 121 km 2 saat 

Günün Rotası

Sabah arabayı merkezde yol üstü otoparkına bırakıp dolaşmaya başladık. Bordeaux’ya ikinci gelişim 2017 yılında uğradığım Rue de la porte Dijeaux ile Rue Vital Carles köşesindeki kitapçı Librairie Mollat'a yine kızlar kitapçılarda kendilerini kaybettiler, çok sevdikleri bir kaç kitabı da aldılar.  

Place de la Comedia ve Theatro Comedia; Meydandaki Opera binasında birçok ünlü eser sahnelenmiş, çevresindeki ara sokaklarda çok sayıda bar ve kafe bulunuyor. Paris’teki Opera Garnie'nin bir prototipi olan Büyük tiyatro binası mimar Victor Lois tarafından 1703-1800 yılları arasında inşa edilmiş, devrim öncesi Fransa'daki en büyük tiyatro binası olup ardıllarına model olmuş bina Neoklasik mimari tarzındadır.

Aux Girondine Anıtı; Fransız ihtilalindeki Girondistler grubu anısına dikilmiştir. 1894-1902 yılları arasında yapılmış ve yüksekliği 54 metredir. Anıtın alt kısmında çeşme bulunuyor.

Quais de Bourdeaux; Garonne nehri kıyısında etrafı 18.yy'dan kalma neo-klasik yapılarla dolu liman Unesco Dünya Mirası içinde kalan bölgedir. Turistlerin en çok ilgi gösterdiği, yürüyüş yolları ve bisiklet gezisi için ideal yerlerden biridir.

Büyük Çan (La Grosse Cloche); Çan 13.yy'da inşa edilmiş şehrin giriş kapılarından birinin kulesine 15.yy'da asılmıştır. 7750 kg ağırlığında olan çan Bastille gibi özel günler dışında çalınmıyormuş. Şehrin en bilinen ve görülmesi gereken yerlerinden birisidir.

Cailhau Kapısı (Porte Cailhau); 1495 yılında Kral V.III Caharles'ın Fornova zaferi şerefine inşa edilmiş şehrin ana giriş kapılarından biridir. Gotik ve Rönesans tarzı bir mimariye sahip olup en çok fotoğrafı çekilen turistik noktalardan biridir.

Quais de Bordeaux

Saint Andre Katedrali, Galeries la Fayette ve çevresi

Place de La Bourse

Place De La Bourse; Kentin ikonik noktalarından biridir. 1730-1775 yılları arasında Mimar Ange Jacques Gabriel tarafından tasarlanmıştır. Garonne nehrine bakan U biçimli borsa binalarının önünde 3450 m2 alana sahip meydanda dünyanın en büyük ayna havuzu bulunmaktadır, özellikle soğuk gecelerde binaların yansıması havuzun üzerine düştüğünde müthiş bir görüntü oluşuyor. Binanın güney kanadı “Musee National Des Douanes” olarak kullanılıyor.

Saint Michele Bazilikası; 14.yy'da yapımına başlanan, 16.yy'da tamamlanabilen (Flamboyant Gotic) Geç Gotik tarzda inşa edilmiş Unesco Dünya Mirası listesine alınmış bir yapıdır. 1940 yılındaki bombardımanda cam vitraylar büyük zarar görmüştür. 15.yy'da inşa edilen çan kulesi 114m yüksekliğindedir. Kilisenin mezar odasında bulunan 60 adet mumya 1979 yılına kadar halka açık sergileniyormuş. Kilise önündeki meydanda pazar günleri açık pazar kuruluyor. 

Place Des Quinconces; Yüzünü Garonne nehrine dönerek kucağını açmış bir konumdadır. Avrupa'nın en büyük meydanlarından biridir. 1816 yılında düzenlenmiş, 25,6 ha büyüklüğündeki meydanın batı köşesinde Girondines'ler anıtı da yer alıyor.

Place de la bourse

Three Graces çeşmesi, Tarihi yelkenli, Pey Berland Kulesi ve Porte Cailhau

Saint Andre Katedrali; Kayıtlarda 814 yılında Karolenj döneminde inşa edildiği görülüyor. İlk yapıldığı zamanlarda Romanesk tarzda olan kilise sonraki yıllarda yapılan müdahaleler ile değişim geçirmiş ve Gotik tarza evrilmiştir (14-15.yy) Fransız Devrimi sırasında ciddi tahribat yaşanmış, bazı mobilyaları kaldırılmış, bir süre de ahır olarak kullanılmış, 1793 yılından sonra ise kamulaştırılarak tekrar kiliseye çevrilmiş, özellikle taş işçiliğinin kalitesi ile öne çıkıyor.

Place De La Victorie; Avrupa'nın en uzun alışveriş caddelerinden biridir. Genellikle Üniversite öğrencilerinin takıldığı bar, kafe, pub ve restoranlar bulunuyor.

Pierre Bölgesi ve Pierre Köprüsü (Pont de Pierre); Kentin önemli eğlence mekanlarından biridir, çok şık kafeler, restoran ve publar bulunuyor, 1819 yılında yapılan 487m uzunluk 19m genişliğinde taş köprüdür.

Pierre Köprüsü (Pont de Pierre)

Şarabın ve üzümün şehri Bordeaux’da her yıl Haziran ayında şarap festivali düzenleniyor. Bölge göz alabildiğine üzüm bağları ile çevrili. Garonne Nehri ile yat limanı arasında kıyı boyunca uzanan Bacalan Bulvarı şarap severler ve şarap kültürünü merak edenler için ziyaret edilmesi gereken en önemli yerlerden biridir. "La Cite Du Vin" yani Şarap Şehri olarak da bilinen Bordeaux'daki şarap karafına benzer mimari tasarıma sahip müze içinde şarap ve şarapçılığın tarihine ilişkin ilginç bilgiler bulabilir birçok ünlü markanın şarap tadımlarına katılabilirsiniz.

Bordeaux Şarap bölgeleri

Bacalan Bulvarı üzerinden "La Cite du Vin" Şarap Müzesi

Bordeaux şarap müzesi

La Cite Du Vin (Şarap Müzesi): XTU mimarları Anouk Legendre ve Nicolas Desmazieres tarafından tasarlanan 13.350 m2 alana sahip, 10 katlı olarak inşa edilmiş ve yüksekliği 55 metre. Müzenin çatı terası Garonne nehri ve şehir manzarasına sahip, içinde 20 farklı tematik bölüm var, çeşitli üzüm türleri, yetiştirme yöntemleri, şarap çeşitleri, üretim süreçlerine kadar birçok konu işleniyor. İçerisinde restoran ve kafe ile satış mağazaları da bulunuyor.

Bordoeaux çevresinde Chateau Pape Clement, Chateau Luchey-Halde, Chateau Haut Brion, The Naked Vigneron, Chateau Haut Marbuzet-Henri Duboscq, Chateau Les Carmes Haut Brion, Moon Harbour, Chateau Canon la Gaffelliere, Chateau Bauduc gibi çok sayıda üretim yeri var. Bordeaux’taki şarap mağazalarından en ünlülerinden biri “L'intendant”, spiral bir merdiveni ve duvarlarında çeşit çeşit şarap şişeleri bulunuyor. “Cave Art&Vin’s” ise 2 Pl. du Palais, 33000 adresindeki Cave Art&Vins, 60-62All de Tourny 33000 Bordeaux adresindeki Badie ve şarap tadımı da yapabileceğiniz Le Bar a Vin'i ise diğer önemli bir dükkan. Şarabın yanında kentin ünlü tatlısı, dışı karamelize edilmiş Canale'yi de denemeniz gerekir.

Bordeaux’ya kadar gitmişken Gaskonya bölgesi üzümlerinden yapılan bir Brendy olan Armagnac, üretildiği bölgenin adını alan içkinin ana ürünü Ugni Blanc üzümleri olmakla birlikte Folle Blanche, Colombard, Baco üzümleri de kullanılıyor. Fransa’da üretilen en eski Brendy olarak biliniyor, 15. yüzyıldan itibaren satılıyor. Kendi içinde Bas Armagnac, Armagnac Tenareze ve Haut Armagnac olarak 3 farklı bölge bulunuyor. Üzümlerin fermantasyonu ile elde edilen alkolün kolon sistem imbiklerde damıtılması ile kendine özel karakteri olan düşük %55-70 dereceli alkol elde ediliyor ve meşe fıçılarda yıllandırılarak satışa sunuluyor. Konyak ile aynı üretim sürecine sahiptir ve o da fıçılarda yaşlandırmasına bağlı olarak sınıflandırılır. VS(3yıldız)-en az 2 yıl, VSOP-en az 5 yıl, XO-en az 6 yıl, Hors d’age-en az 10 yıl. Etiket üzerindeki Vintage terimi aynı hasat üzümlerinden üretildiğini gösterir.

Öğleden sonra Bordeaux'dan ayrılıp bir sonraki durağımız olan Cognac'a doğru yola çıktık, iki saatlik bir yolumuz var.

Cognac yürüyüş rotası

Konakladığımız ev ve Rue de Marseilles

Neuf Köprüsü (Pont Neuf)

Charente Nehri ve Nilüferler

Bordeaux-Cognac arasındaki yol birbiri ardına üzüm bağlarının arasında gidilen  çok keyifli bir yol, özellikle yaz aylarında güneşin batışında araba sürmenin ayrı bir zevki var. Cognac'a yaklaştığımızda bağlar arasında dolanan traktörler tarlaları hasada hazırlıyordu güneş battı ve alaca karanlıkta şehre giriş yaptık. Rue De Bellefonds üzerinde, tarihi bir bina olan Maison De Ville’in bahçesindeki misafir evinde kalacağız, alt katta açık mutfak ve salon, üst katta ise yatak odası ve geniş bir banyo var. Cognac sakin ve huzur dolu bir şehir, kent merkezinde yürüyerek her yere ulaşılabiliyor. Ece ile market alışverişine çıktık, yolculuk sonrası yürüyüş çok iyi geldi biraz da keşif yaparak eve döndüğümüzde, hava kararmış ve şehrin ışıkları yanmıştı.

10.Gün 20/07/2022 Cognac-Dinan 417 km 4,5 saat 

Günün Rotası

Bugün Cognac merkezi ile çevredeki Konyak evlerini dolaşacağız. Eve çok yakın olan İngiliz stilinde düzenlenmiş Jarden Public’e geldik, halka açık bahçe içinde küçük bir amfitiyatro, süs havuzları, Sanat ve Tarih Müzesi ile Hotel de Ville bulunuyor. Eski adı Otard Le Grand olan otel Belediye tarafından satın alınmış, mimar Alfred Leroux konağı ve bahçeyi yeniden düzenlemiş, 1921 yılında Dupuy D'Angeac konağı satın alarak müzeye dönüştürmüş.

Charente Nehri ve Port de Cognac

Cognac; Fransa'nın Nouvelle-Aquitane bölgesinde Charente Nehrinin kıyısına yerleşmiş 20.000 nüfuslu bir yer. Şehir tuz tüccarları tarafından kurulmuş, 9.yy'dan önce adı pek bilinmiyormuş, yüzyıl savaşları boyunca sık sık taraf değiştirerek kendini korumaya çalışmış, 1526 yılında Cognac'ta doğan Fransa Kralı I.Francois tarafından Habsburg'lara karşı kurulan "Konyak Birliği"ne adını verdikten sonra şehrin ismi duyulmaya başlamış. 1790 yılında Fransa birliğine katılan şehrin en ünlü siması doğal olarak I.Francois, parklarda, sokaklarda kısaca her yerde onun adı var, kentin ana meydanına onun adı verilmiş ve meydandaki at üstündeki heykel de ona ait. Cognac’lı diğer ünlü isim ise Baron Otard, Charente nehri kıyısında kendi adıyla anılan şatosu da bulunan baronun ünvanı 14.Louis tarafından verilmiş. 1700'lü yıllarda kendi ismi ile anılan Cognac evini de kuran kişi de Baron Otard olmuş, Fransız ihtilalinde giyotinden kılpayı kurtulan Baron'un ailesi en eski Konyak üreticilerden biri.

Jarden Public

Sanat ve Tarih Müzesi "Mairie de Cognac"

Cognac’da 1700'lü yıllarda kurulmuş, o yıllardan beri hala üretimi sürdüren Martell, Hennessy, Camus, Remy Martin, Otard gibi ünlü markaların damıtım evleri, tanıtım ve satış ofisleri bulunuyor. En tanınmış markalardan Hennesy satış merkezi ve müzesi Charente nehri kıyısında Pont Neuf yakınında, Remy Martin, Martell ve Camus kent merkezinde, Courvasier, Cognac merkezine 15 km uzaklıkta Francoise Mitterand'ın doğduğu Jarnac kasabasında bulunuyor. Bunların dışında daha az bilinen Tessendier&Fills merkezde Rue Robert Daugas üzerinde, Braastad Jarnac’ta Quai ile Madame caddesi üzerinde bulunuyor. Satış ofislerinde ücretli olarak tadım yapabilir, dilediğiniz ürünleri satın alabilir, randevu almak kaydıyla damıtım evindeki tadım turlarına katılabilirsiniz, ücretler tadım yapılacak konyak kalitesine göre 20€ ile 70€ arasında değişiyor. Ayrıca şehir dışında bağlar arasındaki patika yollarda dolaşarak, birçok yerel üreticinin satış ve tadım yerleri var, birçoğunda ücretsiz tadım yapılıyor, konyak satın alınıyor hatta hediye bardak ve ekstra ikram yapılıyor. Ayrıca bölgede Bache Gabrielsen, Hine, Painturaud Freres, Marcadier Barbot, Raison Personelle, Brard-Blanchard, Croizet, Delamain, Frapin, Renault, gibi çok eski konyak evlerinin turları ve tadımlarını yapabilir satış yerlerinden ürünlerini alabilirsiniz.

Francoise I Meydanı (Place Francoise I)

Tarih Müzesi ve Claude Boucher Anıtı

Saint Leger Kilisesi (Eglise Saint Leger) ve çevresindeki sokaklar

Cognac dingin ve huzurlu bir ortaçağ kasabası, konyak üretimi sayesinde oldukça zengin bir yer.  Hayat suyu da denen Konyak Aristokrasinin de içkisi aynı zamanda, bölgedeki üzüm bağlarının arasındaki dar yollarda dolaşıp rastladığınız yerel konyak evlerine uğrayıp tadım yapmak ve sürpriz lezzetler keşfetmek, üretim sürecini izlemek ve konyak evi sahipleri ile keyifli sohbetler yapabilirsiniz.

Isaac Marion'un konyak üzerine söylediği sevdiğim bir sözünü de hatırlatmakdan geçmeyeceğim "Yaşlanmış konyağın tadı tarih gibidir, içinde iki kişinin olduğu daha yumuşak daha küçük bir dünyanın bir örneği gibi, ama okullarda öğretilen türden değil, savaşlarla, siyasetle, kültürel devrimle bezenmiş bir dünya"  

Cognac 6 ayrı üretim bölgesine ayrılıyor, her bölgenin üretiminde farklı notalar, farklı karakterler var bu bölgeler; Borderies, Grand Champagne, Petite Champagne, Fins Bois, Bons Bois, Bois Ordinaires'dir.

Şehirde Le Chai, Les Foudres, Chez Bianca, La Maison, La Courtine, La Poulpette gibi çok kaliteli restoranlar var.  

Şehir merkezindeki Martell, Hennesy, Remy Martin konyak evlerini dolaşmaya başladık. İlk olarak eve yakın olan Hennesy'deyiz.

Charente Nehri kıyısında yer alan Hennesy Fabrika satış merkezi

Hennesy Satış Merkezi

Jas Hennessy &Co.; İrlanda kökenli Jacobit bir subay olan Richard Hennessy tarafından 1765 yılında kurulmuş. Cognac bölgesindeki 4 büyük Konyak evinden birisi. 1813 yılında oğul James Hennessy firmanın adını Jas Hennessy&Co. olarak değiştirmiş, Master Blender olarak da Jean Filloux'u görevlendirmiş, 250 yıldır Filloux ailesi üyesi bu görevi yürütüyor bugünlerde 8.kuşak görev başında. Yıllık 102 milyon litrelik satışa sahip olan firma halen en büyük satıcı, mahzenlerinde 470.000'den fazla fıçı bulunuyor. Hennessy'nin çok özel ve sınırlı sayıda üretilen ve Filloux ailesi tarafından harmanlanan bazı serileri özel tasarım şişeler ve bardaklar eşliğinde satılıyor. Danimarkalı mimar Daniel Libeskind tarafından tasarlanan bir şişe Richard Hennessy özel tasarım bardaklar, Baccarat Kristalinden sürahi, özel tepsisi ve düdüğü eşliğinde 7000$ fiyat etiketiyle satılıyor. 2009 yılından beri sürdürdükleri güzel bir gelenekleri var, firma özel günleri ile yıldönümlerini Zhang Enli, Refik Anadol, Les Twins, Kaws ve Marc Newson gibi ünlü isimlerle iş birliği yaparak özel tasarım şişelerdeki koleksiyonlar olarak satışa sunuyor. Kokteyl ürünleri de geliştiren şirket Pure White, Hennessy Black ve Fine De Cognac gibi ürün gamına da sahip. Charente nehri kıyısında Pont Neuf'e çok yakın mesafede oldukça şık bir tanıtım-satış ofisleri var. Son derece zevkli dekore edilmiş mekanda gelenleri karşılayan bir görevli her türlü soruya yanıt verip ürünler hakkında tatmin edici bilgiler aktarıyor. Nehrin karşı kıyısında ise mahzenler ve tadım turuna katıldığınızda dolaşılan binalar var. Hennessy V.S, Privilége V.S.O.P, Hennessy X.O, Hennessy X.X.O, Hennessy Master Blender's selection, Hennessy Paradis, Richard Hennessy, James Hennessy, Hennessy Paradis Imperial, Hennessy 8, Hennessy Timeless, Hennessy Ellipse, Hennessy Black, Hennessy Pure White, Hennessy Classivm, Hennessy Fine de Cognac, firmanın satış raflarındaki ürünler.  

Satış merkezi giriş holü

Temmuz ayında Bluespassions Cognac ve La Fete Du Cognac festivaller şehirdeki en önemli etkinlikler. 2023 festival programında M.Mathhieu Chedid, Michael Jonasz, Buddy Guy, ve Chris Isaak katılımcı olarak görünüyor. Festival biletleri kişi başı 170€. Rue Dupuy üzerindeki Jardin Public köşesinde Tarih Müzesi ve yanında turizm ofisi bulunuyor, turizm ofisinde uygun fiyatla çok şık konyak bardakları ve çeşitli markaların konyaklarını bulabilir ve hediyelik eşyalar satın alabilirsiniz. 

Martell Konyak evi ve satış merkezi

Martell tadım ve Satış Merkezi

Martell; İlk kurulan konyak evi. 1715 yılında Jean Martell tarafından kurulmuş, günümüzde Pernod Ricard çatısı altında üretim yapan en büyük 4 firmadan birisi, markanın en önemli ürünü 1912'de üretilen “Cordon Bleu”. Yıllık 1,5 milyon lt konyak üretimi yapıyor. Firmaya ait şehir merkezinde Rue de Dizedon üzerinde Tonnellerie Leroi isimli fıçı fabrikası da var, 1755 yılından beri üretim yapan firma başlarda Martell firmasının ihtiyacını üretirken sonraki yıllarda tüm konyak markalarına satış yapmaya başlamış, Tamamen el yapımı ve geleneksel yöntemlerle üretim yapılıyor. Konyak evi ve satış mağazası şehir merkezinde Paul Firina Martell Bulvarı üzerinde. Tadım turları randevu alınarak katılınıyor ve tadım yapılacak konyak kalitesine göre fiyatlanıyor, turlar gruplar halinde yapılıyor. Medaillon VSOP, Noblige Cognac, Cordon Bleu, XO, Chanteloup, Creation, Cohiba, L'or de Jean, Blue Swift gibi ürünleri mağazada satılıyor.   

Barda ücretli tadım yapılabiliyor

Konyak evi ve satış mağazası şehir merkezinde Paul Firina Martell Bulvarı üzerinde. Tadım turları randevu alınarak katılınıyor ve tadım yapılacak konyak kalitesine göre fiyatlanıyor, turlar gruplar halinde yapılıyor. Medaillon VSOP, Noblige Cognac, Cordon Bleu, XO, Chanteloup, Creation, Cohiba, L'or de Jean, Blue Swift gibi ürünleri mağazada satılıyor. 

Remy Martin satış ve tadım merkezi

Remy Martin; 1724 yılında kurulmuş, satış ofisi ve tanıtım merkezi Rue de Societe Vinicole üzerindeki tarihi binada bulunuyor, kurucusu Remy Martin Güneybatı Fransa'da Rouillac’da doğmuş, şarap tüccarı olarak işe başlamış sonrasında konyak işine girmiş, ölümünden sonra çocukları ve torunları üretime devam etmişler. Logosu yay burcunu temsil eden, Çin'de insan başlı at anlamına gelen “Sagittarius”.

Camus; Şarap üreticisi olan Jean Baptiste Camus tarafından 1863 yılında kurulmuş günümüzde ailenin 5. kuşak üyesi Cyril Camus tarafından yönetiliyor, sektördeki son aile şirketi aynı zamanda bölgedeki en büyük üzüm bağlarının da sahibi, üretimde Folle Blanch üzümlerini kullanıyor ve en büyük 5. Konyak üreticisi. Çar II.Nikola döneminde sarayın resmi konyağı olmuş, şirket her yıl 140 ülkeye 3 milyon şişe satış yapıyor.

Le Git Cognac ve Chato Plessis Camus ailesinin doğduğu yerler

Courvoisier; Paris yakınlarında Bercy kasabasının belediye başkanı olan Lois Gallois ile Jura kasabasından Emanuel Courvoisier'nin 1809 yılında ortaklıkları sonucu kurulmuş, zamanla 4. büyük konyak evi haline gelmiş. Kuruluşundan sonra iki yıl içinde Napoleon Bonapart'ın gözüne giren içkilerden biri olmuş. Bonaprte St.Helena adasına sürgüne giderken yanında çok sevdiği Courvoisier fıçılarından götürmüş, gemisinin adını da "Napoleon'un Konyağı" olarak değiştirmiş. Başlangıçta Bercy kasabasında olan üretim yeri, 1828 yılında yöneticiler Felix Courvoisier ve Julies Gallois ürettikleri konyağı daha kaliteli hale getirmek için üretim yeri ve merkez, Cognac'daki Jarnac komünündeki yerine taşımışlar. 1869 yılında Bonapart'ın yeğeni imparator III. Napoleon'da aynı markayı tercih edince artık yıllanmış konyakların ismi Napoleon olarak kalmış. 1909 yılında şirket Simon ailesine geçince, aile şişelerin etiketlerine Napoleon silüeti koyma izni almış ve Napoleon adı VSOP ve XO arasında bir konyak sınıfı olarak anılmaya başlanmış.

Jarnac'taki Courvasier üretim ve satış merkezi (Crédit photo : Archives Anne Lacaud)

Baron Otard Cognac; Geçmişi 1795 yılına kadar uzanan konyak evinin kurucusu İskoç Baron James Otard'ın torunu Jean Baptiste Antoine Otard' a dayanır. İngiltere'den sürgünden dönen Antoine şarap üreticisi bir ailenin oğludur, sürgünde kendi konyağını geliştirir ve yanında getirir. Cognac'a döndüğünde yıkılması düşünülen şatoyu satın alarak kurtarır. Charente nehri kıyısında taştan yapılmış, uygun nemli ortam sağlayan mahzenlerde Maison Otard şirketinin kurarak kendi konyağını üretmiiş. Günümüzde Pont Neuf'in yanında Otard şatosu mahzenlerinde Baron Otard Cognac markası ile üretime devam ediyor, şato ve mahzenleri, 1-6 kişilik gruplar halinde 35€ karşılığında gezilebiliyor.  

Baron Otard Cognac merkezi Chateau de Cognac (foto;https://www.abcsalles.com/lieu/chateau-royal-de-cognac)

Büyük üreticileri ve satış ofislerini dolaştıktan sonra Dinan'a doğru yola çıktık. Şehirden çıkmak üzereyken Rte de Chez Gaillard üzerinde “Domain du Puits Faucon” isimli yerel bir konyak üreticisinin tabelasını görünce hemen o yöne saptık, ana yola 5 dk. mesafede üzüm bağları arasında eski taş binalar ve taş duvarlar arasında parmaklıklı demir bir kapının önüne geldik, zile basarak içerdeki yetkilileri çağırıyorsunuz ve gelip alıyorlar. Küçük ölçekli üretim yapan bu tip yerel üreticilerde fiyatlar daha uygun, kaliteli konyakları para ödemeden tadım yaparak satın alabiliyorsunuz. Bölgedeki yerel üreticileri gezebilmek için bir hafta ayırmak gerekiyor. Çevredeki bağları arasındaki dar yollarda dolaşıp gezmek gerekiyor. Domain du Puits gezdiğim üçüncü yerel üretici ve çok iyi henüz kötü çıkan da olmadı, uygun fiyata üç şişe konyak aldık, iki küçük tadım kadehini de hediye olarak verdiler.  

Konyak evi Pineau Cognac Vins de Pays

Dinan Viyadüğü ve Rance Nehri

Cognac bölgesindeki evlerin, duvarların ve çatıların rengi siyaha dönüşür bölgeyi bilmeyenler bunu bakımsızlıktan olduğunu düşünebilir ancak taşların ve kiremitlerin siyaha dönüşmesi, içeride değerli bir “eau-de-vie”’nin yani yaşlandırılmış konyak saklandığının işaretidir. Bağların yakınındaki gizli bölgelerde meşe ağaçları, gürgenler, fındık ağaçları ve ıhlamurlar bulunur. Kış geldiğinde, insanlar köpekleri ile birlikte bu gizli bölgeleri dikkatle dolaşarak, yılbaşı sofralarına özel bir tat katan siyah bir mantarı, yani trüf mantarını toplarlar. Cognac bölgesinin taşlarını ve çatılarını siyaha boyayan Torula Compniacensis mantarı ile toprağın altında yetişen Tuber Melanosporum (kara trüf) arasındaki benzerlik, doğanın ve zamanın ortaklaşa yazdığı büyüleyici bir hikâyeyi anlatır.

Kışın sonunda tamamlanan damıtma işleminin ardından, “eau-de-vie” meşe fıçılara konur ve uzun yıllar boyunca mahzenlerin karanlığında olgunlaşır. Fıçılar hem sızdırmaz hem de gözenekli yapıları sayesinde içlerindeki içkiyle ince bir etkileşime girer, bu süreç, zaman içinde konyakların alkol derecesinin ve hacminin azalmasını sağlarken, onların karmaşık aromalarının ortaya çıkmasına da yardımcı olur. Bu doğal buharlaşmaya "meleklerin payı" deniyor, ancak Cognac bölgesinin melekleri oldukça keyfine düşkün olabilir, çünkü her yıl 20 milyondan fazla şişeye denk gelen miktarda konyak buharlaşarak göğe karışır. Mahzenlerden yayılan bu alkol buharları, Torula Compniacensis adı verilen mikroskobik bir mantarı besler. İşte bu mantar, taşlara ve kiremitlere karakteristik siyah rengini verir. Böylece, duvarlardaki siyah lekeler, dışarıdan bakıldığında, içeride zamanla değer kazanan bir hazinenin saklandığını fısıldar.

Cognac’da anlatılan ilginç efsaneler var birkaçını anlatma istiyorum.

-Charente Nehrinin Uyuyan Ejderhası (Dragon Endormi du Fleuve Charente); Rivayete göre nehrin derinliklerinde şehrin koruyucu ruhu olan bir ejderha uyumaktadır, nehri sis bastığında ve sular kabardığında ejderhanın uyandığına inanılır.

- Cognac’ın Hayalet Damıtıcısı (L'Alambic Fantôme du Cognac); 18. yüzyılda, Cognac’ta yaşayan Jean Lemaire adında ünlü bir damıtıcı varmış, bir gece aniden ortadan kaybolmuş geride üretimi yarım kalmış bir Cognac bırakmış, çırakları, üretime devam ederken mahzende fısıltılar duyduklarını ve gölgelerin hareket ettiğini anlatıyorlarmış, bugün bile, bazı eski Cognac mahzenlerinde soğuk esintiler hissedildiği ve ışıkların kendi kendine yanıp söndüğü söylenir ve üreticileri, mükemmel bir konyak üretildiğinde, bunun Jean Lemaire’in ruhu tarafından kutsandığına inanır.

- Siyah Melek ve Cognac’ın Kayıp Tarifi (L'Ange Noir et la recette perdue du Cognac); Efsaneye göre, bir zamanlar Cognac şehrinde "Siyah Melek" olarak bilinen bir kadın yaşarmış, bu kadın, kusursuz bir Cognac tarifi keşfetmiş ancak tarifi kimseyle paylaşmamış, bir gece, gizemli bir şekilde kaybolmuş ve tarifi de onunla birlikte yok olmuş, günümüzde bazı mahzen ustalarının eski Cognac fıçılarında kayıp tarifin izlerini aradıklarını söylerler.

Charente'den Bretagna'ya kuzeye doğru çıkıyoruz, hava artık daha serin, en azından 30 derecenin altında, Nantes ve Rennes üzerinden yol alıp hava kararmadan Dinan'a vardık. Şehre Rance Nehri vadisinin üzerinden geçen Dinan viyadüğü üzerinden giriş yaptık. St.Catherine Kulesinin altından surlardan içeriye girip tarihi merkezde Saint Sauveur Bazilikasının önündeki meydana bakan pansiyonda konaklayacağız. Meydandaki açık otopark var, odamızın penceresinden arabayı görebiliyoruz park yeri akşamları ücretsiz.

St. Sauveur Meydanında kaldığımız pansiyon kırmızı kafenin yanındaki binanın çatı katı

11.Gün 21/07/2022 Dinan

Dinan; Temmuz sıcağında evde oturmuş televizyonda Tour de France'ı izlerken helikopter kamerasından, yemyeşil bir vadinin içinde akan nehrin üzerindeki viyadükten hızla geçen bisikletlileri gördüğümde gitmem gereken yerlerden biri olarak not ettiğim orta çağ kasabasına ilk olarak 2018 yılında Nordkapp turu dönüşünde uğramış kısa bir tur yapmış ve tekrar gelmek üzere ayrılmıştım. Fransa'nın en şirin ve bozulmamış orta çağ kasabalarından birisi, nüfusu 15.000 civarında, iyi korunmuş şehir dokusu, geleneksel mimariyi yansıtan taş ve ahşap evleri, 14.yy'dan kalma kalesi, merkezdeki Bazilikası, ilginç dükkanları, mistik sokakları ile çok güzel bir yer. Bu gezimizde Dinan'a 2 gece ayırdık doya doya dolaşacağız. 

Dinan Yürüyüş Rotamız

Dinan şehir haritası

Rance Nehri vadisine bakan bir yamaç üzerine 12.yy'da kurulmuş kale içine yerleşmiş otantik kasaba Orta çağ ruhunu hissetmek isteyen turistlerin uğrak yeri. Dinan viyadüğünün altından sakin sakin akan Rance Nehri, 35 km boyunca akıyor ve sonunda Saint Malo kıyılarında Atlantik Okyanusu'na dökülüyor, nehir içinden Dinan'a kadar yatlar gelebildiği için viyadüğün altında Okyanus dalgalarından ve fırtınalardan korunan bir yat limanı bulunuyor. 1960 yılında nehrin denizle birleştiği noktaya gel-git dalgalarından elektrik üreten santral inşa edilmiş. Eski kent merkezi mimarlar için doğal bir plato, 13.yy'dan kalma evler ortaçağ mimari dokusunu çok iyi korunmuş, merkezde çok sayıda geleneksel yapı bulunuyor. Dinan sokaklarında gece dolaşmak zaman yolculuğuna çıkmak gibi, mistik bir aydınlatma sayesinde ortaçağa gidip, o yılların ruhunu ve enerjisini tüm benliğinizde hissediyorsunuz. Place Des Mercier kasabanın kalbi, meydana açılan yollara, Roue de la Poisonnerrie (balık satıcıları), Rue de la Lainerie (Dokumacılar), Rue de la Ferronnerie (Demir tüccarları), Rue de la Larderie (et satıcıları), Rue de la Mittrie (Sütçüler), Rue de Petit Pain (Fırıncılar) gibi kasabadaki esnaf loncalarının ismi verilmiş. Chez La Mere Pourcel favori restoranlardan biri, yerel mutfağı merak edenler için tavsiye edilir.

Gece karanlığında St.Sauveur Meydanı ve Dinan Sokakları

Grand Rue, Place de Cordellies ve çevresi

Kasaba Kral VIII.Charles'ın karısı Kraliçe Ann Kralın ölümünden sonra Dinan'a yerleşmesiyle adını duyurmuş ve Kraliyet tarafından dikkate alınan bir yer olmuş. Rance Nehri vadisi ve viyadüğüne bakan Jarden Anglais'in içinde Saint Sauveur Manastırı bulunuyor. Duchesse Ann terasındaki surlardan görünen vadi, yat limanı ve viyadük manzarası şahane, özellikle gece ışıkları altında seyrine doyum olmuyor.  Bahçenin içindeki 12.yüzyılda inşa edilmeye başlanmış ancak tamamlanamamış Bizans, Romanesk ve Pers etkileri taşıyan Saint Savour Manastırı ve Kilisesi görülmesi gereken yerlerden. 13.yy'da aynı yerde kurulmaya başlayan pazar yerine inşa edilen Rue de la Ferronnerie üzerindeki “La Cohue” yani kapalı çarşı, 2009 yılında restore edilerek halka açılmış.    

San Savueur Bazilikası

Rue de la Lardrerie ve Place Saint Savueur

Rue de H'orlage, Maison de La Harpe, Jacobens Theatro

Dinan, Rance nehrine bakan Tepelik bir arazi üzerinde kurulmuş ve tepenin etrafı surla çevrilmiş, 3km uzunluğundaki surların bir kısmı iyi korunmuş ve ücretsiz olarak gezilebiliyor. Dinan Fransa'daki en iyi korunmuş orta çağ kasabalarından biri. Kasabadaki binalar genellikle 15-17.yy'lar arasında inşa edilmiş, 2-3 katlı bu binalar, yarı ahşap strüktürlü, kalın çerçeveli, kirişli, dik çatılı evler, taş kaplı dar sokakları ile ortaçağ atmosferi yaşatıyor. Hotel Beaumanoir, St.Catherine Şapeli, Gare De Dinan, Tour de Horlage (Saat Kulesi), Dinan Şatosu kasabadaki önemli yapılar. Rue De Jerzual en güzel sokaklardan biri limana doğru kıvrılarak iniyor, fotoğrafçılar için doğal bir plato gibi, sokak üzerinde çok eski bir tekstil dükkanı olan Maison Ble Lin var uğramadan geçmeyin derim, sokak boyunca yokuş aşağı devam ettiğinizde Liman bölgesine ulaşıyorsunuz buradaki taş köprü ve nehir çevresindeki restoran ve kafeler yaz aylarında çok canlı, ayrıca nehir kıyısı yürüyüş sevenler için güzel bir yer. Kasabada Sainte Catherine Tower, Saat kulesinin tepesi ve Jardin Anglaise köşesindeki Düşes Ann terası güzel manzarası olan yerler.

Rue Saint Sauveur

Tour de Horlage, rue Saint Sauveur çevresi

Sokak gösterisi

Dinan'lı kahraman şövalye Bertrand Du Guesclin'in Yüzyıl savaşlarında Normandiya ve Brötanya'yı kurtarmış olması kentin tarihi geçmişindeki en önemli övünç kaynaklarından biri. 

Rue de l'Apport ve Rue de L'Horlage köşesi

Prom. de la Duschesse Ann ve çevresi

Jardin Anglais

Kasabanın Saint Malo, Mont Saint Michele, Renne gibi tarihi ve turistik mekanlara yakın olması turistik açıdan önemli bir avantaj yaratıyor. Temmuz 3. hafta sonunda kasabada Ramparts kıyafet festivali düzenleniyor, bir benzeri de Annecy'de yapılan, festival boyunca yöre halkı ortaçağ kıyafetleri giyip ortaçağ müzikleri eşliğinde sokaklarda dolaşıyorlar. Dinan'a çok yakın mesafedeki Lehon Köyü’ne uğrayamadık ancak görülmesi gereken yerlerden birisi olduğu söyleniyor.

Dinan sokakları

12.Gün 22/07/2022 Dinan-Mont Saint Michel-Paris 416 km 4,5 saat

Günün Rotası

Normandiya ve Brötanya bölgesinde en sevdiğim yerlerden biri de manastır adası Mont Saint Michel, Dinan'a 57 km uzaklıkta Cuesnon Nehri deltasının ağzındaki bu küçük adaya üç kez gelmeme rağmen her gelişimde ayrı bir şey keşfedip doyamadan ayrıldığım bir yer. Avrupa'da gel-git olayının en iyi gözlendiği yerlerden bir, gel-git etkisiyle gün içinde birkaç kez ada yarımadaya dönüşüyor, git zamanlarında anakaradan adaya yürüyerek ulaşılabiliyor. Bu muhteşem doğa olayını canlı olarak izlemek büyüleyici bir şey, denizin nasıl bu kadar çekilebildiğine, su olan yerlerin göz alabildiğine kumsala dönüştüğüne tanık olmak harika bir duygu. Deniz çekildiğinde kumsalda dolaşıp, arta kalan kabukları toplamak ya da adanın surları üzerinden denizin ilerleyişini ve çekilişini martılarla yan yana izlemek, kararmış taş evlerle çevrelenmiş tarih kokan daracık sokaklarını adımlamak, denize karşı oturup bir şeyler atıştırmanın keyfi anlatılmaz.

Yürüyüş yolundan Mont Saint Michele

Git zamanı kumsaldan Mont Saint Michel

Dinan'dan yola çıktık, kır evleri arasında dolaşarak Mont Saint Michel'e yaklaşırken yolun üzerindeki bir tepede bulunan "Moulin de Moidrey" yel değirmenini gezmeden geçemedik. Değirmenin sahibi, kendi yetiştirdiği buğdayları değirmende geleneksel yöntemlerle öğütüp ürettiği unları satıyor, ekstra ücret karşılığında değirmeni gezdirip bilgi veriyor. Değirmenin bahçesinden uzaklarda Mont Saint Michele  görünüyor, çevresindeki buğday tarlalarında ve kırlarda dolaşıpmak çok eğlenceli.

Moulin de Moudrey

Temmuz ve Ağustos ayları Mont Saint Michel'in en kalabalık olduğu dönem, her yer turist kaynıyor ve dar sokaklarda zorlukla yürünüyor. Mart-Nisan aylarında geldiğimde hava soğuktu ve sokaklar çok sakindi. Mont Saint Michel'e gelmeye karar verdiğinizde uzun yürüyüşlere, upuzun merdivenleri ve dik yokuşları tırmanmaya hazır olun. Adaya Oteller bölgesinden yaklaşıyorsunuz, devasa bir açık alanı otopark yapmalarına rağmen yine de araç girişinde sıra bekleniyor, park yerinden ziyaretçi merkezine bilet almak için yürünüyor, tuvalet ihtiyacınızı burada gidermenizi tavsiye ederim zira adanın kalabalığında bu ciddi bir sorun yaratır, adaya giden shuttle merkezin önünden kalkıyor, isteyen adaya kadar yürüyerek gidebiliyor ancak oldukça uzun bir yürüyüşü göze almanız gerekiyor.

Sur içindeki ana yol Grand Rue

Çekilen denizde yürüyenler

Temmuz ve Ağustos ayları Mont Saint Michel'in en kalabalık olduğu dönem, her yer turist kaynıyor ve dar sokaklarda zorlukla yürünüyor. Mart-Nisan aylarında geldiğimde hava soğuktu ve sokaklar çok sakindi. Mont Saint Michel'e gelmeye karar verdiğinizde uzun yürüyüşlere, upuzun merdivenleri ve dik yokuşları tırmanmaya hazır olun. Adaya Oteller bölgesinden yaklaşıyorsunuz, devasa bir açık alanı otopark yapmalarına rağmen yine de araç girişinde sıra bekleniyor, park yerinden ziyaretçi merkezine bilet almak için yürünüyor, tuvalet ihtiyacınızı burada gidermenizi tavsiye ederim zira adanın kalabalığında bu ciddi bir sorun yaratır, adaya giden shuttle merkezin önünden kalkıyor, isteyen adaya kadar yürüyerek gidebiliyor ancak oldukça uzun bir yürüyüşü göze almanız gerekiyor.

Surlardan katedralin görünüşü

Katedrale çıkış yolu ve batı terasından anakaraya bağlanan yol

Adaya yaklaşınca köprü üzerindeki durakta iniliyor ve yürüyerek Porte De Lavancee’e gidiliyor sur içine buradan giriş yapılıyor sonrasında daracık sokaklarda insan seli içinde omuz omuza bir yürüyüş başlıyor, ortam o kadar mistik ve etkileyici ki kalabalığı umursamıyorsunuz. Girişte solda omletleri ile meşhur Restaurant La Mere Poulard var, burada ritm tutarak omlet çırpan mutfak çalışanlarının şovu çok ilginç. Adadaki tur 3-4 saati buluyor, denizin çekildiği zamana rastladığınızda kumsalda yürüyüş yapmak çok eğlenceli. Katedral terasından batıdaki Manş Denizi veya doğuda göz alabildiğine uzanan bataklık ve kırları izlerken zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz. Bir sonraki gelişimde burada konaklayıp kıyıdan manastırın gece görüntüsünü izleyip karanlık sokaklarında dolaşmak istiyorum.

Katedral Batı terası

Katedral ve iç bahçesi

Manastır iç bahçesi çevresindeki revaklı bölüm

Katedralden iniş yolu

Şimdilik elveda MontSaint Michel

Mont Michel turunu tamamlayıp Paris'e doğru yola çıktık. Caen ve Rouen üzerinden gideceğiz, 360 km ve 4 saat sürecek bir yol var önümüzde, akşam üzeri sağanak yağmur altında Paris'e girdik. Hava kararmak üzere, La Vilette yakınlarında Rue de l'abervilliers üzerindeki Residhome Paris Rosa Park Apart otele yerleştik. Apart odalarda küçük bir mutfak var, marketten alışveriş yapıp  akşam yemeğini  odada yedik. Otel şehrin 4.Bölgesinde merkeze biraz uzak, ücretsiz kapalı otopark var ve oda fiyatı uygun. Otelden Louvre müzesine taksiyle 15 dakikada, yürüyerek ise 5km yol 1 saatte gidilebiliyor.

Rosa Parks tren istasyonu çevresi

13.Gün 23/07/2022 Paris

Yürüyüş rotası

Dünkü yağmurun ardından güneşli bir Paris sabahına uyandık. 3 gün Pariste kalacağız, ilk sırada Defne'nin hayallerindeki okul “Ecole L’image Gobelins” binası var. Saint Marcel Bulvarı üzerindeki binaya gitmek için önce metroya yöneldik, Rue de Crimee üzerinden De Flandre Bulvarındaki metro istasyonuna yürüdük, biletlerin 1 haftalık alındığını ve 4 kişilik metro biletinin taksi ücretinden pahalıya geldiğini öğrenince iki gün taksi kullanarak dolaşmak daha karlı oldu. Taksiyle yarım saatte Ecole L'image Gobelins binasına geldik, ne yazık ki okul kapalıydı biraz üzüldük sadece çevresinde dolaşıp, Seine Nehrine doğru yürümeye başladık.

Saint Marccel Bulvarı üzerinde Ecole İmage Gobelin's binası Mmuseum de Historie Naturell

Seine Nehri kıyısında ev olarak kullanılan tekneler ve Sully Köprüsü (Pont de Sully)

Saint Marcel Bulvarı boyunca devam edip Jardin de Plantes köşesindeki Museum de Historie Naturelle'den sola döndük, Seine Nehrinin güney kıyısına geldiğimizde Montebello Bulvarı köşesinden Pont de L'archeveche'a doğru devam edip Notre Dame Katedraline ulaştık. Seine kıyısında ikinci el antika eşya satan tezgahlara rastladık, giysilerden, cam eşyalara, porselenlerden, tablo ve eski kitaplara kadar birçok ilginç eşya vardı. 

Seine Nehri kıyısındaki antika tezgahları

Cid adası ve restorasyonu devam eden Notre Dame Katedrali

Notre Dame; Dünyaca ünlü Gotik katedral 1800'lerin başında yıkılmak istenmiş, dönemin ünlü simalarından Victor Hugo yıkıma engellemek için 1831 yılında "Notre Dame'ın Kamburu" romanını yazmış, roman ünlü olunca Katedrale ilgi artmış ve yıkılmaktan kurtulmuş, 1998 yılında Notre Dame’ın Kamburu müzikal olarak sahnelenmiş ve milyonlarca izleyiciye ulaşmış, 2014 yılında İstanbul'da İngiliz versiyonunu izlediğim müzikalin etrafında defalarca yürüdüm. 15 Nisan 2019'da katedralin çatısında büyük bir yangın başlayıp hızla yayılınca çok üzülmüştüm, yangın söndürüldüğünde katedralde büyük hasar yaratmıştı. Arnault ailesi (Loui Vitton & Moet Hennessy), Bettencourt ailesi (L'Oreal), Pinault (Artemis), Total, BNP Paribas, Total, Societe Generale gibi Fransız entelektüelleri, modacıları, iş insanları ve diğer aristokrat aileler büyük bir kampanya başlatarak restorasyon için gereken parayı kısa zamanda toplamışlar ve onarım çalışmalarını hemen başlatmışlardı.  Restorasyon çalışmaları devam eden Katedral çevresinde dolaştıktan sonra Place Luis Lepine'de kurulan ve uğramadan geçemediğimiz çiçek pazarını dolaşıp Louvre'a doğru yürümeye devam ettik.

Notre Dame Meydanı ve Katedrali ile Cid adası çevresi

Quai du Louvre, Cafe de Arts, Seine kıyısındaki satıcılar

Hava bunaltıyor, Seine kıyısında yürümemize rağmen bir süre sonra pes ettik, Seine kıyısına yaslanmış sahaf tezgahlarını geçip Pont Neuf çaprazında bulunan Quai du Louvre üzerindeki Cafe de Arts'ta yarım saatlik kahve molası verdik. Mola nın ardından Louvre Meydanına çıktık, I.M.Pei'nin cam piramiti çevresinde dolaştıktan sonra Galignani Kitabevi'ne doğru Rue de Rivoli'ye yöneldik. 

Louvre Müzesini önceki yıllarda gezdiğimizden gezi programımızda yok ama meydanı dolaşmayı ve meydanın ruhunu ve çok seviyoruz.